25/4/14

Axenda teatral (25 d'abril - 1 de mayu)

Vienres, 25 d'abril
  • Avilés, Los Canapés, 18 h,. El soldadito de plomo, Teatro Plus #TeatruInfantil
  • Siero, Llugones, 20 h., El banquero anarquista, Teatro Margen
  • Cangas, Teatru Toreno, 20 h., El cerco de Leningrado, La galerna
  • Avilés, Centru Cultural "Niemeyer", 20:30, La tigresa y otras historias, Julián Ortega #OffNiemeyer
  • Corvera, El Llar, 22:30 h., Disculpe caballero, Zig Zag Danza

Sábadu, 26 d'abril
  • Uviéu, Teatru Filarmónica, 18 h., La cartera de mi pueblo, Yheppa Títeres #TeatruInfantil
  • Xixón, Quinta Bertrand, 18 h., Karius & Baktus, Ververemos #TeatruInfantil
  • Llena, Teatru Vital Aza, 20 h., Xuanón namoráu, Producciones Nun Tris #TNAst


  • Llangréu, Nuevu Teatru de La Felguera, 20:15 h, Arizona, La Capacha
  • Llaviana, Casa de Cultura (horariu ensin especificar), L'apuesta los centollos, Kumen #TNAst


Domingu, 27 d'abril
  • Navia, Escueles de Villapedre, 17 h., El candidatu, Teatro Carbayín #TNAst

  • Xixón, Quinta Bertrand, 18 h., Karius & Baktus, Ververemos #TeatruInfantil
  • Llena, Teatru Vital Aza, 20 h., Fue sin querer, Higiénico Papel Teatro

Llunes, 28 d'abril
  • Avilés, Los Canapés, 19 h, Tres Sainetes, Compañía Asturiana de Comedias #TNAst


  • Noreña, Sala Polivalente La Plaza, ¿Quién ye'l prostreru?, Chanclos Asgaya #TNAst


Martes, 29 d'abril
  • Llanera, Espaciu Escénicu Plaza de La Habana, 20 h., Se acabó la fiesta, Teatro Casona

Xueves, 1 de mayu 
  • Xixón, Quinta Bertrand, 18 h., La llave del tesoro, Ververemos #TeatruInfantil
  • Uviéu, Teatru Filarmónica, 20 h, El banqueru anarquista, Teatro Margen


Circuitu de les Artes Escéniques del Principáu d'Asturies
1ª Temporada - Primavera 2014 de Teatru al Aire Llibre na Quinta Bertrand 
Ciclu Off Niemeyer
Muestra de Teatru Amateur del Principáu d'Asturies (FETEAS)
1ª Temporada de Teatru en Villapedre
Lleer más...

22/4/14

Teatru infantil pal Día del llibru

La narración d'un cuentu infantil ye una de les meyores estrataxes pa llograr una efeutiva animación a la llectura. En díes singulares, como lo ye'l día cuando se cellebra la suerte de tener al alcance de la mano una montonera llibros onde somorguiate y esfrutar con milenta histories, esta narración pónse de gala hasta convertise en cuentu dramatizáu. Asina lo entendieron delles compañíes teatrales asturianes, qu'ufren con buen criteriu teatru infantil ente'l so corpus de montaxes. Y asina lo entendieron un puñáu de conceyos, que van cellebrar esti Día'l Llibru del 2014 con teatru pa críos.

Escomienza la ufierta esta mesma tarde, día 22, cola obra ganadora del Premio Oh! 2014 al meyor espectáculu infantil: Semillas de cardamomo de "El Callejón del Gato". Sedrá a les 18 hores, nel CMI d'"El Llano", en Xixón.

Yá el Día del Llibru, la Casa Municipal de La Pola Llena abrirá les sos puertes de par en par a los pequeños tol día:
  • A les 9:00, Cuentos que encajan de "Tras la puerta títeres".
  • A les 11:00 y a les 12:00, Sesión de cuentos a cargu de "La sonrisa del lagarto".
  • A les 13:00 y a les 17:00, Silencio, lectores trabajando de "Tras la puerta títires".
En Nava, na Casa de Cultura "Marta Portal", a les 18 hores, "Producciones Quiquilimón" representará Cuatro hojas y la máquina fabulosa.

 En "El Liceo" de Navia, a les 18 hores, "Yheppa Títeres" echará "La cartera de mi pueblo".

A les 11 de la mañana, nel Teatru Municipal de Samartín del Rei Aurelio, en L'Entregu, Romeo y Julieta por "Con Alevosía Teatro".

En Vilanova d'Ozcos, na so Casa de Cultura, a les 17 hores, Sesión de cuentos por "La sonrisa del lagarto".

Nel Teatru "Riera" de Villaviciosa, "Mar Rojo Producciones" echará Nina cocinamiedos, a partir de les 12.

La fiesta siguirá'l día 24 en Muros, en Salas y en Llangréu:
  • Na Casa de Cultura de Muros, a les 10, "La sonrisa del lagarto" brindaramos la so Sesión de cuentos.
  • Nel Salón d'actos de "La Veiga", a partir de les 11, Silencio, lectores trabajando de "Tras la puerta títires".
  • Nel Nuevu Teatru de La Felguera, a les 10:30, "Con alevosía teatro" va representar l'espectáculu Elenita.
  • Nel Teatru "Toreno" de Cangas, "El alma de la melodía" presenta El alma de la melodía versión infantil.
Y acabará'l vienres 25:
  • Nel Teatru "Riera" de Villaviciosa, a les 12, "Higiénico Papel Teatro" representará Árbol.
  • En "Los canapés" d'Avilés, "Teatro Plus" llevará'l so El soldadito de plomo.
Padres, profesores...
Nun hai escusa pa llevar a los neños al teatru.
Lleer más...

16/4/14

La Tenada "Palacio Valdés" d'Avilés

Allega a les mio manes, direutamente del archivu personal d'Eladio Sánchez, un documentu de lo más prestosu. Trátase del folletu publicitariu del Teatru "Palacio Valdés" (Añu III / N.º 37 / Xunetu de 1994), que fala del programa de Teatru Asturianu que diba entamar pa esi mes.

Yera un "ciclu de cuatro comedies d'ambiente asturianu" que contenía: pal día 8, al Grupu de Teatro "El Hórreo" de Barcia, con Los amores de Ximielga; pal día 15, a "Teatro Casona" d'Uviéu, con Les llingüateres d'Emilio Palacios; pal día 22, al Grupu Cultural "Xana" de Perlora, con El gallo de la quintana; y pal día 29, a la Compañía Asturiana de Comedias, con La venganza de la xana, tamién d'Eladio Verde. Nun resulta raro que na páxina 2, dixere:
"Tres Eladios y un Emilio
Caricatura de Palacios, por Truan
Cuando se trata d'axuntar nun ciclu teatral delles obres del repertoriu costumista asturianu ye fácil alcontrase -eso fue lo qu'ocurrió nesti casu- col nome d'Eladio Verde multiplicáu. Tantos y tan significativos son los títulos que produxo, qu'inevitablemente acaba por imponese so los de cualisquier otru autor que frecuentare esi terrén. De los cuatro que-yos ufrimos, tres son de so. A la escontra qu'Eladio, nacíu en Madrid pero incrustáu na vida de Xixón dende que llegó a la ciudá, Emilio Palacios coló de Xixón, dempués de la Guerra Civil, a Perpiñán. La so producción teatral ye breve pero xugosa. Les llengüateres ye un falancieru -nunca nun meyor dicho- exemplu d'ello y completa la muestra que-yos proponemos."
Dempués sigue con dos reseñes de la vida de dambos autores (al menos la d'Eladio Verde roblada por Manuel Palomino) y coles sinópsis de les obres, amás de falar, hasta l'eloxu, de los grupos. Quédame pendiente la torna d'estes redacciones, porque me prestaba deteneme na introducción.

Destináu anguaño'l coliséu avilesín al teatru profesional, malpenes se puen ver nél obres de teatru costumista y poques n'asturianu o de temática asturiana. Háiles, faltaría más (tovía s'estrenó en payares Shirley Valentina) pero son mui poques. Nun quiero entrar a criticar nin l'apueste del teatru pol teatru profesional, nin l'apueste de les compañíes profesionales (anque muerro porque faigan teatru costumista yá). Solo faer ver lo que se dicía va casi 20 años y que choca abondo cola realidá xeneralizada actual.
"Virtúes de la tenada
En pocu tiempu, la tenada enllénase de yerba bien comprimío recoyío nel branu que ta recién escomenzáu y, al ritmu qu'impongan los rumiantes, ve menguar progresivamente la so apretura hasta finase nos caberos díes del iviernu. Ye almacén d'alimentu calorícu, parideru de gates maternalísimes, abellugu urxente d'amantes apremiaos y colchón de siestes reparadores.
El Teatru "Palacio Valdés", de versatilidá probada, reabrióse como palacete barrocu pa recibir a Durón y Bances; fue deminonónicu salón pa Verdi, amariu xigantescu pa Millás, estación de tren pa Marino, cárcel neoclásica pa Weiss, estadiu de fútbol pa Maxi... Y pue ser tamién -¿por qué non?- humilde, candial y figurada tenada, enllena de la más sana de les colleches pa que rumiemos, el restu l'añu, campechanía.
Tres obres d'Eladio Verde, Los amores de Ximielga, El gallo de la quintana y La venganza de la xana, y una d'Emilio Palacios, Les llingüateres,representaes polos grupos de teatru El Hórreo de Barcia, Xana de Perlora, Compañía Asturiana de Comedias de Xixón y Casona d'Uviéu, paécenmos ración suficiente. Nutriente llanu y sanu. Nun empacha nin caduca."
Los amores de Ximielga, por "El Hórreo"
 Pesie a lo que siempre se diz del teatru costumista... a min tampoco nun m'empacha. Y quiérolu nel Palacio Valdés, porque nun va caducar nes sos tables.
Lleer más...

11/4/14

El rey se muere

"REI.- ¡Qué'l tiempu retroceda!
MARÍA.- Qué temos fai 20 años.
REI.- ¡Qué temos na selmana pasada!
MARÍA.- ¡Qué temos ayer de tarde! ¡Tiempu, vuelve!
XULIETA.- ¡Tiempu, vuelve!
TOOS.- ¡Tiempu, vuelve! ¡Tiempu, apara!
MARGARITA.- Yá nun hai tiempu. Derritióse-y.
MÉDICO.- (Mirando pol antioyu pal cielu) ¡La so maxestá ta declarada difunta nos rexistros del Universu!
ALABARDERU.- ¡El Rei ha morrió! ¡Viva'l Rei!
MARGARITA.- ¡Calla, idiota, tabes meyor calláu!"
D'El rei muérrese, d'Eugène Ionesco


L'autor frances d'orixen rumanu Eugène Ionesco vuelve a les tables del Teatru "Jovellanos" esti domingu 13 d'abril, a les 20:30 hores, de la mano del grupu "La Peseta Teatro" de Xixón, que va representar El rey se muere.

La direición escénica d'esti montaxe cuerre a cargu de Cristina Bravo, que tuvo a bien el faer unos cuantos comentarios sobre los motivos que llevaron al grupu a acarar esta obra del másimu esponente del Teatru del Absurdu. Diz al respeutu, lo siguiente:
"Nun principiu, lo que nos movió realmente fue'l deseyu de cambiar de rexistru. Viníamos d'Antes de ti, obra sobre'l matratu de xéneru, una trexedia, por desgracia, mui cotidiana con personaxes de carne y güesu. Con esa obra yéramos mui coscientes de que nun-y dábemos un respiru al públicu. Asina que debíemos, tanto al públicu como a nosotros mesmos, esi respiru. Y el Teatru del Absurdu ufríamoslu."
Antes de ti, estrenada en marzu de 2011, valió-y un emburrión bien grande al grupu "La Peseta Teatro", porque llogró dellos premios d'importancia: nel Festival de Teatru Amateur "Ciudad de Oviedo" de 2011 recibe los galardones al meyor testu orixinal y a la meyor direición, amás de los premios a la meyor interpretación masculina, al meyor espaciu sonoru y a la meyor illuminación; fuera d'Asturies, nel Festival de Teatro Aficionado de Carrión d elos Condes, "La Peseta" recibe'l premiu a la meyor direición y el segundu premiu a la meyor obra. Por embargu, la obra yera mui dura, como corruespende a un homenaxe a eses muyeres que pasaron "pola historia con penas y ensin gloria".

Esta versión de la obra d'Ionesco, que s'estrenó en 1961 embaxo'l títulu orixinal de Le Roi se meurt, ruempe col drama, pesie a qu'espeye una realidá que bien pue correspondese cola situación social d'anguño:
"Nesta obra alcontramos ciertu paralelismu col momentu actual: "El rei muérrese y, con él, cai tol so imperiu". Nesta obra decubrimos la neglixencia, la corrupción, el totalitarismu y la desidia del poder y tamién el dexase faer de la ciudadanía..."
Pero, too ello, dende l'esperpentu distorsionáu que desixe l'absurdu de les obres d'esti autor y que supón el gran retu interpretativu: 
"Por otra parte, Ionesco preséntanos unos personaxes que son caricatures de sí mesmos (un retu pa los actores y les actrices). Por supuestu que, detras del maquillaxe y la grandilocuencia d'esos personaxes, surde l'angustia esistencial tan propia del teatru del absurdu y d'esti autor en particular. Pero Ionesco failo con un gran sentíu l'humor y plantegando situaciones realmente cómiques y ilóxiques. Solo cuando llega'l final de la obra y los actores y actrices yá sudaren lo suyo y el maquillaxe, posiblemente, yá se desdibuxare de les sos caras, solo entós, damonos cuenta de lo humanos y parecíos a nosotros que son."
Esti ye, sigún Cristina Bravo, "el plantegamientu que quise da-y a esti montaxe". Lo que va suponer un bayurosu llabor de tresformación y tresmisión, ensin dubia.

Respeuto a los elementos estilísticos, insistía-y yo na escenografía y nel vestuariu, que me paecen aspeutos mui interesantes a la hora d'interpretar una obra de Ionesco. La respuesta fala d'idegues clares na interpretación del testu y nos inevitables llímites materiales de la producción.
"En cuantes a la escenografía: mui simple, un simple tronu sobre dalgo que quiere paecese a un carrusel (yá nos prestaría tener ún de verdá, pero económicamente somos un grupu mui modestu). Para min, el carrusel simboliza a esi poder que xira y xira y s'emborracha nel so propiu xuegu, ayenu a lo que ocurre a dos palmos de les sos ñarices. Y del vestuariu: solo decite que 1000 veces que me lo preguntares, 1000 veces nun sabría que dicite. Simplemente, vilu asína dende'l principiu."
Polo tanto, tenemos cita (y espero qu'esta seya la primera de munches cites) coles caberes hores de la vida d'escesos del Rei Berenguer y de la so rebelión escontra la muerte, la realidá d'esta y la so inminencia. Y too ello, colos enfotos nidios del grupu xixonés: 
"La Peseta Teatro, con esta obra, deseya ufrir al públicu rises y reflexón, de les dos coses andamos nestos tiempos que curren bastante necesitaos."
Tola razón que-y falta al Rei (Berenguer), sóbra-y a los argumentos de "La Peseta Teatro" y de Cristina Bravo. Qu'haya rises. Y que valgan pa reflexonar.

¡Salú pal Rei moribundu!

Ficha téunica

El Rey se muere, del orixinal d'Eugène Ionesco.
Comedia absurda, d'una duración aprosimada de 90'.

Personaxes (Elencu):
Rey Berenguer I (Fernando Zapatero)
Reina Margarita  (Esperanza Munilla/Cristina Bravo)
Reina María (Saray González)
Alabardera (María Veiga)
Julieta  (Kuka Suárez/ Patricia García)
Médico (Javier Val)

Direición: Cristina Bravo

Lleer más...

4/4/14

El candidatu


Esti vienres día 4 d'abril, a les 20 hores, nel Teatru "Valey" de Piesdrasblancas, Teatru "Carbayín" de Siero va estrenar el so nuevu montaxe: El candidatu, de José Ramón Oliva, qu'amás ye'l direutor de la obra y l'ambientador musical del espectáculu. Fáinos el propiu Oliva la sinópsis:
"Blas, un vividor de pueblu, ensin oficiu nin beneficiu (el so curriculum ye ser fíu d’un vixilante) decide presentase a alcalde de Siero nes primeres elecciones a conceyales de la democracia espaloña, nel añu 1979. Nel so empeñu dira de la mano de Xuacu, un amigu al que-y falta un fervor (o más d’un, depende del puntu vista), y d’Antón, el nuevu dueñu del chigre’l pueblu, home de mundiu y conocedor del sistema americanu, que lu aconseyará na so carrera política. Y too esto desarrollao nun chigre con crisis d’identidá."
La obra ye una comedia propia del nuevu costumismu, del qu'Oliva ye referente, enllena de senaldá. Son dellos los xisgos que nos faen averanos a aquellos finales de los años 70: tolos datos políticos ufríos son reales, la música ye la que taba sonando nes radiofórmules d'aquellos díes y son continúes les referencies a la televisión, como l'skecht dedicáu al humorista catalán Eugenio (destacáu nel cartel anunciador de la sesión castrillonense) y al cine (llugar común pa "Carbayín") d'aquella dómina.



Pero la tema disparatada da tamién pa faer una sátira de la situación política actual. La corrupción y l'endiosamientu de los líderes de los partíos veráse espeyada na trama y nos personaxes d'esta "disparatada alcordanza de la transición española". Y, como muestra, l'eslógan del partíu:
"Vota PUFU. El futuru de toos"
Esta obra güel a nuevu ésitu de Teatru "Carbayín", ún de los grupos que más obres representen al cau de l'añu n'Asturies, de la mano del so direutor que, a la vez, ye ún de los autores asturianos más representaos del momentu. Cuenta, amás, cola paticipación actoral del direutor del Teatru "Prendes" de Candás, Alain Fernández, que diera buena muestra de les sos actitúes dramátiques yá nel montaxe El sexu de los ánxelos. L'elencu vese completáu con Liliana SuárezAlberto Ramos y José Ramón Oliva.

Son buenos ingredientes que valen pa garantizar una hora y cuarenta minutos de diversión a risotaes, que va poder esfrutase esti mes d'abril, el sábadu 5 na Casa Cultura de La Pola Llaviana, el llunes 14 en "Los Canapés" d'Avilés, el miércoles 23 na Casa Cultura de La Pola Siero.

Ficha teunica

“El candidatu”, orixinal de José Ramón Oliva
Comedia n’asturianu, d’una hora y 40’ de duración
Ficha téunica:
Personaxes, per orde d’apaición:
Xuacu (Alberto Ramos)
Antón (José Ramón Oliva)
Blas (Alain Fernández)
Cova (Liliana Suárez)
 
Direición: José Ramón Oliva
Lluz y soníu: Luis Angel Oliva
Decoaros: Angel Mario Ordiales
Sastrería: M.M. Balmori y M.T. Balmori
Ambientación musical: José Ramón Oliva
Lleer más...